رومانی
رومانی (România) کشوری است در جنوب شرقی اروپا و پایتخت آن بخارست است. رومانی از غرب با مجارستان و صربستان است. این کشور از شمال شرقی و شرق نیز با مولداوی و اوکراین همسایه است. بلغارستان نیز دیگر همسایه این کشور از سمت جنوب آن میباشد.
رومانی نهمین کشور اتحادیه اروپا از نظر مساحت است. همچنین این کشور با ۱۹/۴ میلیون جمعیت هفتمین کشور این اتحادیه از نظر جمعیت است. پایتخت و بزرگترین شهر آن بخارست ششمین شهر بزرگ اتحادیه اروپا است. رومانی عضوی از اتحادیه اروپا و سازمان ناتو میباشد.
زبان رسمی این کشور زبان رومانیایی و واحد پول آن لئوی رومانی است. اکثریت مردم رومانی مسیحی هستند که حدود ۸۷ درصد از شاخه ارتدکس تعلق دارند.
تاریخ
مردم رومانی از ترکیب قوم بومی داچیا و رومیها پدید آمده است. زبان رومانیایی از ریشه لاتین و همخانواده با زبان ایتالیایی است.
کشور رومانی در سال ۱۹۴۴ به اشغال ارتش سرخ شوروی درآمد و تا سال ۱۹۵۸ ادامه یافت. در سال ۱۹۴۸ سازمان امنیت کمونیستی رومانی موسوم به «سکوریتاته» تأسیس شد. این سازمان مسئولیت سرکوبی مخالفان نظام کمونیستی و عوامل آن را داشت.
در این مدت شوروی با مداخله زمینههای شکلگیری و تسلط دولت کمونیستی را بر رومانی فراهم آورد. از این پس به مدت بیش از چهل سال از ۱۹۴۵ تا ۱۹۸۹ دولت کمونیستی بر رومانی فرمان راند.
در سال ۱۹۸۹، نیکلای چائوشسکو، دیکتاتور کمونیست در پی شورش مردم رومانی سرنگون شد. پس از سقوط وی نظام این کشور به یک نظام چندحزبی مبدل شد. با کنار رفتن پرده آهنین، دورهگذار رومانی به سوی دموکراسی و اقتصاد بازار سرمایهداری آغاز شد.
پس از یک دهه مشکلات اقتصادی پس از انقلاب با انجام اصلاحات گسترده، بهبود اقتصادی رخ داد. در سال ۲۰۱۰، رومانی یک کشور با درآمد متوسط رو به بالا با شاخص توسعه انسانی بالا بود.
رومانی در ۲۹ مارس ۲۰۰۴ به پیمان ناتو، و در ۱ ژانویه ۲۰۰۷ به اتحادیه اروپا پیوست. رومانی پس از آن تلاش جهت عضویت در پیمان شنگن را آغاز کرد.
جغرافیا
مساحت رومانی ۲۳۸٫۳۹۱ کیلومتر مربع و مجموع مرزهای زمینی آن ۳۱۴۹٬۹ کیلومتر است.
کوههای کارپات، رومانی را به سه منطقه تقسیم میکنند: در شمال غربی ترانسیلوانیا، در جنوب والاچیا، و در شرق مولدووا.
در امتداد ساحل، در شرق دانوب، دوبروجا واقع شدهاست. جنوب رومانی عمدتاً از دو دشت اصلی «کامپا رومانا» (دشت رومانی)، و دشت دانوب سفلی تشکیل شدهاست. در میانه کشور یعنی در ترانسیلوانیا زمینهای مرتفعی به حالت فلات قرار دارند.
زمینهای غرب رومانی نیز به صورت دشت است که در زبان رومانیایی به آن دشت غربی (câmpia de vest) میگویند.
در شمال دوبروجا دلتای رود دانوب واقع شده که بزرگترین دلتای اروپا است. پرندگان و ماهیان زیادی در آن زندگی میکنند و اکوسیستم منطقه را تحت تاثیر قرار داده است. بزرگترین رودخانه رومانی همین رود است که عمدتاً در مرز این کشور با بلغارستان جریان دارد.
شهرهای بندرگاهی مهم رومانی چون گالاتی، برایلا، و تولسئا نیز در کناره رود دانوب واقع شدهاند. رودهای دیگر کشور که اهمیت بازرگانی چندانی ندارند عبارتند از مورش، سومش، اولت، سیرت و پروت.
شهرهای کنستانزا، براشو، تیمیشوارا و کلوژ از جمله شهرهای مهم و استراتژیک رومانی هستند.
بلندترین نقطه کوهستان کارپات، مولدووئانو با ۲۵۵۴ متر ارتفاع است.
سیاست
کشور رومانی در زمره کشورهای بلوک شرق سابق قرار داشت. دوران حکومت کمونیستی به رهبری نیکلای چائوشسکو در این کشور حدود سی سال به طول انجامید.
دوران حکومت چائوشسکو در رومانی با سرکوب گره خورده بود. رومانی آن هنگام سرسختترین حکومت استالینی در بلوک شوروی را داشت و مردم متحمل سختی های فراوان بودند. این دوران آمیخته با سیاستهای شخصیت پرستانه، ملیگرایی، و دشمنی با کشورهای خارجی بود. سیاست دشمنی با کشورهای خارجی حتی شوروی را نیز در بر میگرفت.
دولت چائوشسکو سرانجام در سال ۱۹۸۹ در پی انقلاب رومانی سقوط کرد. چائوشسکو و همسرش پس از محاکمهای شتابزده و کوتاه در برابر جوخه آتش قرار گرفتند. کشتن آنها واپسین اعدام در رومانی پیش از ملغی شدن قانون اعدام در ۷ ژانویه ۱۹۹۰ بود.
سرانجام در دسامبر سال ۱۹۸۹ حکومت کمونیستی سرنگون شد. در نتیجه انتقلاب جمهوری سوسیالیستی رومانی جای خود را به جمهوری رومانی داد. در دهه ۹۰ در اثر تحولات بوجود آمده و طرح های ریاضتی اقتصاد رومانی شرایط بسیار سختی را گذراند. گرانی و تورم بیش از پیش بر مردم رومانی فشار می آورد ولی طرح های ریاضتی اثربخش بود.
سرانجام با اصلاحات انجام شده در سال ۲۰۰۷ رومانی رسماً عضو اتحادیه اروپا شد. دولتمردان معتقد بودند عضویت در اتحادیه اروپا با وجود فشارها در نهایت منافع فراوانی برای مردم خواهد داشت.
رومانی از سال 2007 همزمان به دنبال عضویت در پیمان شنگن بوده است. درخواست های رومانی بدلیل نظر اعضاء تا سال 2011 دو بار رد شد. در سال 2018 اعضاء قطعنامه ای را به نفع عضویت رومانی در پیمان شنگن ثبت کردند. دولت رومانی امیدوار است با توجه به ایجاد فضای مناسب درخواست شده در سال 2020 عضو پیمان شنگن شود.
رئیس جمهور کنونی رومانی کلاوس لوهانیس است و لودویک اوربان نخست وزیر این کشور است.
اقتصاد
اقتصاد رومانی همواره طی سالیان اخیر از رشد بالایی برخوردار بوده است. در واقع اقتصاد رومانی یک اقتصاد مختلط با درآمد متوسط بالا است. این کشور در حال توسعه و دارای شاخص توسعه انسانی بسیار بالا با نیروی کار ماهر است. رومانی اقتصادی با تولید ناخالص داخلی بالا داشته و از نظر برابری قدرت در رده پانزدهم در اتحادیه اروپا قرار دارد.
اقتصاد رومانی با تولید خروجی سالانه 516.5 میلیارد دلار در رتبه 40 جهان قرار دارد. در سالهای اخیر، رومانی از بالاترین نرخ رشد در اتحادیه اروپا برخوردار بوده است.
6٪ در سال 2016 ، 7٪ در سال 2017 ، 4.1٪ در سال 2018 و 3.8٪ در سال 2019 آمار رشد اقتصادی رومانی بوده است. پیش بینی می شود تولید ناخالص داخلی رومانی از 1000 میلیارد دلار قبل از سال 2035 فراتر رود.
رومانی یک مقصد پیشرو در اروپای مرکزی و شرقی برای سرمایه گذاری مستقیم خارجی است. سرمایه مستقیم خارجی در این کشور از سال 1989 بیش از 170 میلیارد دلار درآمد دارد.
رومانی بزرگترین تولید کننده لوازم الکترونیکی در اروپای مرکزی و شرقی است. در 20 سال گذشته نیز به مرکز اصلی فناوری تبدیل شده است. تلفن همراه، امنیت اطلاعات و تحقیقات سخت افزاری بخشی از فناوری های این کشور بوده است.
این کشور در زمینه هایی مانند فناوری اطلاعات و تولید وسایل نقلیه موتوری یک رهبر منطقه ای است. بخارست، پایتخت رومانی یکی از مراکز مهم اقتصادی و صنعتی در اروپای شرقی است.
صادرات اصلی رومانی شامل وسایل نقلیه، ماشین آلات، کالاهای شیمیایی، تجهیزات و محصولات الکترونیکی، داروسازی، تجهیزات حمل و نقل، فلزات اساسی و محصولات غذایی است.